Duvi/ Determinar a presenza de proteínas infecciosas chamadas prións no sangue antes dos primeiros síntomas, un avance que permitirá, cunha simple analítica sanguínea, detectar enfermidades como o mal das vacas tolas ou a de Creutzfeldt-Jakob en humanos. Esta é a principal aplicación dun novo sensor óptico desenvolto por un equipo de investigadores do grupo de Química Coloidal en colaboración con científicos das universidades de Michigan e Rice en Estados Unidos.
O sistema, baseado nunha estrutura cristalina de nanopartículas de ouro, é froito dun proxecto de investigación cuxos resultados acaba de publicar a revista Proceedings da Academia Nacional de Estados Unidos (PNAS) nun artigo no que se destaca o deseño dun supercristal capaz de actuar coma unha “nanoantena” que identifica a “pegada dactilar” dunha molécula. “Os prións son proteínas infecciosas que teñen alterada a súa estrutura secundaria e o sensor que agora presentamos o que fai é detectar ata un total de 10 prións por cada litro de sangue”, subliña o investigador Ramón Álvarez Puebla, que coordinou o estudo dende o grupo de investigación en Química Coloidal, unidade asociada do Consello Superior de Investigacións Científicas (CSIC) na Universidade de Vigo.
O método consiste en mergullar o supercristal cun sensor óptico nunha mostra de plasma ou sangue centrifugada. Logo o sensor xera un campo eléctrico extremadamente alto na superficie de cristal, “e isto fai que obteñamos a sinal que rebota nos prións de forma ampliada e, deste xeito, é doado cuantificar a súa presenza”, explicou o autor.
Adeus vacas tolas, Alzheimer e Párkinson
Entre as aplicacións directas do novo sensor, os autores do estudo destacan a análise “eficiente e regular” do gando bovino e ovino, vulnerable a enfermidades de orixe priónico como o coñecido mal das vacas tolas. Este feito muda radicalmente o panorama actual, no que só mediante un análise post mórtem se pode confirmar se un animal está ou non afectado e, caso de resultar positivo, suporía, por motivos de seguridade, o sacrificio de todos os animais da explotación, aínda sen saber se estaban ou non afectados.
Ao mal das vacas tolas habería que engadir tamén o seu homólogo en humanos, a enfermidade de Creutzfeldt-JaKob, outra patoloxía neurodexenerativa causada polos prións con carácter transmisible e evolución clínica fatal.
“Hoxe sabemos que o Alzheimer e o Párkinson comparten tamén orixe priónico”, apunta Álvarez Puebla, ao tempo que explica que, a partir do sistema desenvolto, poderían deseñarse métodos de diagnose temperá para estas enfermidades, ao igual que para outras que teñan a mesma orixe. “Isto suporía todo un avance xa que permitiría detectar a enfermidade antes de que aparezan síntomas”, indica o investigador que, á pregunta de si pensaron xa en patentar o sensor, responde “de momento non tivemos tempo, pero é un proceso que si iniciaremos, pois é a mellor vía para que poidan acceder a el as empresas interesadas”.
